کریدور عرب-مدیترانه رقیب کانال سوئز

کریدور جدید رقیب کانال سوئز می‌شود؟

به نظر کارشناسان، تأثیر بزرگ‌ این کریدور، به ویژه بر مصر و به خصوص کانال سوئز، خواهد بود. اگرچه در آینده نزدیک این پروژه کریدور اقتصادی بین هند، خاورمیانه و اروپا نمی‌تواند رقیب قدرتمندی برای کانال سوئز باشد. چرا که در درجه اول، این پروژه جنبه‌های سیاسی زیادی دارد و همچنین کانال سوئز دارای توان رقابتی بالایی است که تأثیرگذاری این پروژه بر آن را دشوار می‌کند. سالانه بیش از یک تریلیون دلار کالا از طریق کانال سوئز عبور می‌کند که تقریباً ۱۲ درصد از حجم تجارت جهانی و تقریباً ۳۰ درصد از کل ترافیک جهانی کانتینری را تشکیل می‌دهد.

به گزارش کاخ سفید، پروژه IMEC دارای دو کریدور جداگانه است. یکی از این کریدورها هند را به خلیج فارس و دیگری خلیج فارس را به اروپا متصل می‌کند. این پروژه در انتقال کالا از طریق دریا از مناطق آسیای جنوب شرقی به خطوط راه‌آهن به امارات، عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی کمک می‌کند و همچنین حمل و نقل دریایی از طریق دریای مدیترانه برای رسیدن به سواحل اروپا را تکمیل می‌کند.

این پروژه همچنین شامل احداث خطوط لوله برای انتقال نفت، گاز و هیدروژن پاک به کشورهای خلیج فارس و رژیم صهیونیستی است. یکی از ویژگی‌های متمایز این کانال این است که بار کشتی به تعداد ۱۵ هزار کانتینر خواهد رسید، در حالی که حداکثر ظرفیت کشش قطار تنها حدود ۱۵۰ کانتینر است.

خطر بالقوه

با توجه به اینکه پروژه IMEC شامل ساخت خطوط لوله برای انتقال نفت، گاز، و هیدروژن سبز از امارات و عربستان سعودی به اروپای غربی می‌شود، تکمیل این خطوط تأثیراتی روی کانال سوئز دارد، به ویژه که نفت و تانکرهای گاز یک قسمت قابل توجهی از کشتی‌هایی که از این کانال عبور می‌کنند، را تشکیل می‌دهند. بر اساس آمارهای اخیر، این کانال بین ۷ تا ۱۰ درصد از تردد نفت و ۸ درصد از تردد گاز طبیعی مایع جهانی را انجام می‌دهد.

افزایش درآمد کانال سوئز در سال مالی گذشته به حدود ۹ میلیارد دلار ارتقا یافت، به دلیل افزایش حجم تردد تانکرهای نفتی پس از افزایش صادرات روسیه به هند و همچنین تحریم‌های غربی علیه مسکو.

هزینه بالای کانال سوئز

یکی از دلایلی که به پیدایش مسیرهای جایگزین برای کانال سوئز منجر شده، افزایش هزینه‌های عبور کشتی‌ها از این کانال در طی یک سال و نیم گذشته است. اداره کانال سوئز در این مدت هزینه‌های ترافیکی کشتی‌هایی که از این مسیر عبور می‌کنند را دو بار افزایش داده است.

نخستین بار این افزایش هزینه در مارس ۲۰۲۲ میلادی به اتفاق ۱۰ درصد بر روی تانکرهای گاز مایع، تانکرهای مواد شیمیایی و تانکرهای مواد مایع اعمال شد و در سپتامبر سال گذشته، اداره کانال سوئز مجدداً نرخ‌های هزینه عبور برای همه نوع کشتی‌ها، از جمله کالاهای فله، توریستی و تانکرهای گاز و نفت، با نرخ‌هایی از ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش داد.

البته پروژه عرب-مدیترانه تنها کریدوری نیست که با کانال سوئز رقابت می‌کند. در سال‌های اخیر، رژیم صهیونیستی مطالعات زیادی را برای اجرای کانالی موازی با کانال سوئز از طریق اتصال بنادر ایلات و اشکلون انجام داده است. از جمله پروژه‌های رقیب می‌توان به کریدور جنوب-شمال اشاره کرد، که با عبور از ایران، ترکیه و تعدادی از کشورهای عربی، بارها را از هند به اروپا حمل می‌کند.

هدف اولیه

با این حال، بسیاری از کارشناسان باور دارند که هدف اصلی این پروژه، رقابت با مفهوم “کمربند و جاده” چین است و در واقع، این یک بخش از رقابت فشرده‌ای بین ایالات متحده و چین در کنترل تجارت جهانی است. پروژه جاده ابریشم چین در سال ۲۰۱۹ میلادی آغاز شد و بیش از ۱۰۰ کشور جهان را دربر می‌گیرد. این پروژه شامل یک مسیر دریایی است که از سواحل چین از طریق سنگاپور و هند به سمت دریای مدیترانه امتداد دارد و همچنین شامل شش مسیر زمینی است که به اروپای غربی منتهی می‌شود.

احتمالاً در روزهای آینده جزئیات بیشتری در مورد این پروژه جدید اعلام خواهد شد، اما برنامه‌های دولت مصر در مورد کانال سوئز، گسترش و سرمایه‌گذاری در آن همچنان پابرجاست، به ویژه که این کانال یکی از مهم‌ترین منابع ارزی مصر است.

منبع: شبکه اطلاع رسانی مستقل جامعه دریایی