logo anildarya

حمل و نقل دریایی

حمل دریایی توسط آنیل دریا

شرکت بین المللی آنیل دریا راه حل‌های کارآمد حمل و نقل دریایی را متناسب با نیاز شما ارائه می‌دهد. از بار کامل کانتینر (FCL) تا خرده بار (LCL)، در تمام مسیرهای اصلی جهانی، با زمان حمل و نقل تضمین شده.
مجموعه گسترده خدمات حمل و نقل دریایی ما شامل تسریع محموله‌های فوری و مدیریت محموله‌های بزرگ و همچنین راه‌حل‌های ویژه حمل‌و‌نقل است.
ما ارتباط مستقیم با مجموعه گسترده‌ای از کریرهای جهانی و منطقه‌ای داریم تا شما انتخاب گسترده‌تری داشته باشید. 

برای درخواست استعلام قیمت آنلاین فرم زیر را پر کنید:

Container ship

حمل و نقل و انواع آن

برای فهم بهتر حمل و نقل دریایی بهتر است ابتدا با مفهوم حمل و نقل آشنا شوید؛ به فرآیند انتقال کالا، افراد و مواد از یک نقطه به نقطه دیگر حمل و نقل گفته می‌شود. حال اگر بخواهیم به انواع گوناگون حمل و نقل بپردازیم می‌توانیم آن را به 5 دسته مختلف تقسیم‌بندی کنم:

حمل‌ونقل
دریایی

حمل‌ونقل
هوایی

حمل‌ونقل
جاده‌ای

حمل‌ونقل
ریلی

حمل‌ونقل
چندوجهی

اکنون که با مفهموم کلی حمل و نقل آشنا شدید و انواع آن را شناختید شرکت بین‌المللی آنیل دریا قصد دارد به توضیحات بیشتری در زمینه حمل و نقل دریایی بپردازد تا شما بتوانید با دانستن تمامی جوانب، این نوع حمل را برای بارتان انتخاب نمایید.

حمل و نقل دریایی چیست؟

مادامی که شما مقدار زیادی کالا را از طریق دریا و اقیانوس از مبداء به مقصد با استفاده از کشتی‌های کانتینری، تانکری و یا Bulk حمل نمایید اصطلاحاً حمل و نقل دریایی انجام داده‌اید. اغلب کالاهایی که از طریق راه آبی ارسال می‌شوند داخل کانتینر قرار می‌گیرند به همین دلیل کانتینرها با ابعاد و کاربری‌های گوناگون و استانداری ساخته شده‌اند. شما برای آشنایی بیشتر با انواع کانتینر می‌توانید مقاله آن را مطالعه نمایید. به عبارتی محموله داخل کانتینر مخصوص بسته‌بندی می‌شود و سپس داخل کشتی بارگیری می‌شود و پس از طی شدن امور اداری به کشور و بندر مقصد حرکت می‌کند.

گاهی اوقات به دلیل عدم دسترسی برخی از کشورها به آب‌های مناسب یا آزاد؛ نمی‌توان به صورت مستقیم از این روش استفاده کرد و مجبور به ترکیب روش دیگری با حمل و نقل دریایی می‌شویم که تحت عنوان حمل و نقل چندوجهی متداول است.

تاریخچه حمل و نقل دریایی در ایران

حمل و نقل دریایی یکی از شکل‌های قدیمی و مهم حمل‌و‌نقل بین‌المللی است و در تاریخ ایران نیز نقش مهمی داشته است. ایران، با داشتن سواحل طولانی و غنی از منابع دریایی، همواره یک کشور دریایی بوده و از جاده‌های آبی برای تجارت و تبادلات با سایر نقاط جهان استفاده می‌کرده است. تاریخ حمل و نقل دریایی در ایران به دوران باستان بازمی‌گردد، زیرا ایران همواره در مسیر تجارت بین قاره‌ها و امپراطوری‌های بزرگی نظیر روم باختری، هلنیستی و بابلی و آشوری قرار داشته است. ناحیه خلیج فارس و دریای عمان، بخشی از مسیر جاده ابریشم بوده و باعث تبادل تجاری بین شرق و غرب شده است.

در دوران امپراطوری هخامنشیان و ساسانیان، تجارت دریایی در ایران رونق بسیاری داشته است. ساخت بنادر و بناهای دریایی بسیاری در این دوران به منظور تسهیل تجارت و حمل و نقل از طریق دریا صورت گرفته است.

یکی از مشهورترین مثال‌های تاریخی در حوزه حمل و نقل دریایی در ایران، کشتی‌های بزرگ و مجلل تجارتی به نام “جنجاوید” است که در دوره قاجار ساخته شد. این کشتی‌ها با طول بیش از ۷۰ متر و دارای قابلیت حمل بار تا ۲.۰۰۰ تن بودند و در مسیرهای تجاری بین ایران و کشورهای دیگر فعالیت می‌کردند.

در دوران اسلامی نیز، تجارت دریایی در ایران ادامه داشته و بنادر و شهرهای ساحلی نظیر بندرعباس، بوشهر و چابهار به عنوان مراکز تجاری و حمل و نقل دریایی مهم شناخته می‌شدند. در این دوران، تجارت با دیگر کشورها در حوزه خلیج فارس و دریای عمان به رشد و توسعه رسیده است.

شهرهای بوشهر و بندرعباس به عنوان بنادر اصلی و مهم در حمل و نقل دریایی در ایران شناخته می‌شدند. در این دوره، ایران توانست با استفاده از ناوگان و بنادر خود، رشد قابل توجهی در حمل و نقل دریایی و تجارت بین‌المللی را تجربه کند.

روند اداری حمل و نقل دریایی

هنگام ورود کشتی‌ها به بندر، آن‌ها برای پهلوگیری وارد حوضچه‌های بندر می‌شوند. در همین حین، مقامات بهداشتی وارد کشتی می‌شوند و با بررسی مدارک، اجازه برقراری ارتباط کشتی با بندر را صادر می‌کنند. مقامات گمرک لیستی را به فرمانده کشتی ارائه می‌دهند تا جزئیات کلی مربوط به کالاها و کشتی مانند نام فرمانده، تعداد پرسنل، پرچم، بندر مبدأ، وزن و غیره را در آن ثبت کند. سپس، انبار و کانتینرهایی که تخلیه نخواهند شد، قفل و مهر می‌شوند و پس از آن فرمانده کشتی یا نماینده حمل‌ونقل فهرست محصولاتی که باید در بندر تخلیه شوند را در دو نسخه تحت عنوان اظهارنامه اجمالی گمرک اظهار می‌‌نماید.

تالی گیری چیست؟

پس از صدور مجوز، عملیات تخلیه کشتی آغاز می‌شود؛ مشخصات ظاهری بسته‌هایی که در حال تخلیه شدن هستند به طور تدریجی در فهرست‌هایی ثبت می‌شوند. این فرآیند، که به آن تالی‌گیری می‌گویند، با همکاری نماینده گمرک (بندر) و شرکت‌های حمل و نقل انجام می‌شود. گمرک موظف است تا پانزده روز پس از اتمام تخلیه، با شرکت حمل و نقل دریایی تسویه حساب کند و به این منظور قبل از اینکه بار تخلیه شود، برای هر مورد بارنامه، قبض انبار صادر می‌شود. در مرحله بعد، شرکت حمل و نقل با صاحب کالا تسویه حساب می‌کند و ترخیصیه و قبض انبار را به او تحویل می‌دهد. سپس صاحب کالا با داشتن این اسناد و سایر اسناد مورد نیاز، به ترخیص کالا از گمرک می‌پردازد.

ده مزیت حمل و نقل دریایی

مزایای حمل و نقل دریایی

ظرفیت بالا

کشتی‌ها در مقایسه با سایر روش‌های حمل و نقل مانند هوایی یا زمینی، ظرفیت بار زیادی دارند. آن‌ها می‌توانند حجم قابل توجهی از کالاها را در یک سفر حمل کنند که این امر برای حمل کالاهای فله مقرون به صرفه است.

مقرون به صرفه

حمل و نقل دریایی اغلب برای مسیرهای طولانی و دور مقرون به صرفه‌تر است. کشتی‌ها مصرف سوخت کمتری به ازای هر تن بار در مقایسه با کامیون‌ها یا هواپیماها دارند و در نتیجه هزینه‌های حمل و نقل کمتری دارند.

اتصال جهانی

مسیرهای دریایی کشورها و قاره‌ها را به هم متصل می‌کنند و یک شبکه حمل و نقل جهانی را فراهم می‌کنند. کشتی‌ها می‌توانند به مقاصد دوردست برسند و در آب‌های بین المللی حرکت کنند و تجارت و بازرگانی را در مقیاس جهانی تسهیل کنند.

تطبیق پذیری

کشتی‌ها می‌توانند طیف وسیعی از کالاها از جمله کانتینر، محموله فله، محموله مایع (مانند نفت یا گاز) و حتی محموله‌های بزرگ یا سنگین را حمل کنند. انواع مختلفی از کشتی‌ها برای پاسخگویی به نیازهای محموله خاص در دسترس هستند.

کاهش تراکم ترافیک

برخلاف حمل و نقل زمینی، کشتی‌ها در مسیرهای دریایی تعیین شده تردد می‌کنند و تحت تأثیر ازدحام ترافیک در جاده‌ها یا بزرگراه‌ها قرار نمی‌گیرند. این امر خطر تاخیر را کاهش می‌دهد و عملیات حمل و نقل راحت‌تر را تضمین می‌کند.

مزایای زیست محیطی

کشتی‌ها عموماً انتشار کربن کمتری نسبت به سایر روش‌های حمل و نقل دارند. صنعت کشتیرانی از فناوری‌ها و شیوه‌های سبز برای کاهش اثرات زیست‌محیطی خود، از جمله استفاده از سوخت‌های پاک‌تر و اجرای اقدامات کارآمد انرژی استفاده می‌کند.

ثبات و ایمنی

کشتی‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در برابر شرایط آب و هوایی مختلف مقاومت کنند و یک سکوی حمل و نقل پایدار را فراهم کنند. کشتی‌های مدرن مجهز به سیستم‌های ناوبری پیشرفته، تجهیزات ایمنی و مقررات سختگیرانه برای اطمینان از حمل و نقل ایمن کالا هستند.

برنامه ریزی بلندمدت

حمل و نقل دریایی به دلیل قابلیت اطمینان و پایداری اغلب برای برنامه‌ریزی بلندمدت استفاده می‌شود. شرکت‌ها می‌توانند برنامه‌های منظم حمل و نقل را تنظیم کنند و عملیات لجستیکی خود را به طور مؤثرتری برنامه‌ریزی کنند و از زنجیره تامین ثابت اطمینان حاصل کنند.

اتصال چندوجهی

حمل و نقل دریایی را می‌توان به طور یکپارچه با سایر روش‌های حمل و نقل مانند حمل و نقل ریلی ادغام کرد. حمل و نقل چندوجهی امکان تحویل سرویس درب به درب را فراهم می کند و از نقاط قوت هر حالت برای بهینه‌سازی فرآیند کلی حمل و نقل استفاده می‌کند.

توسعه اقتصادی

حمل و نقل دریایی نقش حیاتی در تجارت بین‌المللی و توسعه اقتصادی دارد. این کشورها را قادر می سازد به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کنند، تجارت خارجی را ترویج می‌کند، فرصت‌های شغلی در صنعت دریایی ایجاد می‌کند و از رشد شهرهای بندری و مناطق ساحلی حمایت می‌کند.

معایب حمل و نقل دریایی

معایب حمل و نقل دریایی

زمان حمل و نقل طولانی تر

در مقایسه با سایر روش‌های حمل و نقل معمولاً زمان حمل و نقل طولانی‌تری دارد. کشتی‌ها با سرعت کمتری حرکت می‌کنند و عواملی مانند شرایط آب و هوایی، ازدحام بندر و مراحل ترخیص کالا از گمرک می‌تواند زمان تحویل را بیشتر کند.

آسیب پذیری در برابر شرایط آب و هوایی

کشتی ها در برابر چالش‌های مرتبط با آب و هوا مانند طوفان‌ها و دریاهای مواج حساس هستند. شرایط نامساعد جوی می‌تواند برنامه‌های حمل و نقل را به تاخیر بیاندازد یا مختل کند و منجر به مشکلات احتمالی لجستیکی و افزایش هزینه‌ها شود.

دسترسی محدود

حمل و نقل دریایی برای همه مکان‌ها به ویژه مناطق محصور در خشکی مناسب نیست. مناطق داخلی که دسترسی به آبراه‌های قابل کشتیرانی یا زیرساخت‌های بندری کافی ندارند ممکن است در استفاده موثر از حمل و نقل دریایی با چالش‌هایی مواجه شوند.

اتکا به زیرساخت

حمل و نقل دریایی کارآمد نیاز به زیرساخت بندری توسعه یافته از جمله پایانه‌ها، اسکله‌ها و کانال‌های ناوبری دارد. زیرساخت‌های ناکافی می‌تواند منجر به ازدحام بندر، تاخیر در جابجایی محموله و افزایش هزینه‌های عملیاتی شود.

وابستگی به قراردادهای تجاری

توافقنامه‌ها و سیاست‌های تجاری بین‌المللی می‌توانند بر حمل و نقل دریایی تأثیر بگذارند. تغییرات در مقررات، موانع تجاری یا تنش‌های ژئوپلیتیکی می‌تواند مسیرهای حمل و نقل ثابت، جریان‌های تجاری را مختل کند و بر هزینه و در دسترس بودن خدمات حمل و نقل تأثیر بگذارد.

محدودیت های فصلی

برخی از مسیرهای کشتیرانی ممکن است به دلیل الگوهای آب و هوا، شرایط یخبندان یا پدیده‌های طبیعی مشمول محدودیت‌های فصلی باشند. این محدودیت‌ها می‌تواند بر فرکانس و در دسترس بودن خدمات حمل و نقل دریایی در مناطق خاصی در زمان‌های خاصی از سال تأثیر بگذارد.

انواع روش‌های حمل و نقل دریایی

انواع روش‌های حمل و نقل دریایی

حمل کراس استافینگ

در حمل کراس استاف، بار از کانتینر تخلیه می‌شود و سپس در محل انبار یا CFS، در کانتینر دیگری بارگیری می‌شود. فرآیند تعویض کانتینر به طور خلاصه به عنوان کراس استافینگ شناخته می‌شود. اکنون از روش کراس استافینگ برای کالاهایی استفاده می‌شود که به دلایلی امکان ورود به مقصد نهایی را ندارند. مانند تحریم یا شرکت حمل و نقل قادر به ارائه خدمات حمل و نقل مستقیم به بنادر مقصد نمی‌باشد. در این مورد، کراس استاف به عنوان راهکاری توسط بازرگانان استفاده می‌شود تا امکان صادرات و واردات به آن کشور را فراهم سازد.

حمل ترنشیپ

ترنشیپمنت (Transshipment) به معنای انتقال کالا و تجهیزات از یک کشتی به کشتی دیگر استفاده می‌شود. تمام خطوط حمل و نقل بین‌المللی برای واردات بارهای کانتینری خود به ایران از روش ترنشیپ استفاده می‌کنند و به طور معمول این عمل در بندر جبل علی در امارات متحده عربی انجام می‌شود. ترنشیپ برای کالاهایی که صاحب کالا به هر دلیلی قادر به ثبت مقصد اصلی خود در بارنامه نیست، مناسب است.

حمل چارترینگ

در زمینه اجاره کشتی، وقتی شما یک کشتی را اجاره می‌کنید، این عمل به عنوان چارترینگ کشتی شناخته می‌شود. به طور مشابهی که افراد یک انبار یا آپارتمان را اجاره می‌کنند، برخی افراد هم ممکن است به منظور نیازهای حمل و نقل بار و کالا، یک کشتی را اجاره کنند. اجاره کشتی با نام چارترینگ کشتی شناخته می‌شود و با امضای قرارداد بین مالک کشتی و طرف دیگر آغاز می‌شود. در حوزه حمل و نقل دریایی، این قرارداد به عنوان یک قرارداد چارتر مشهور است. طرفی که کشتی را اجاره می‌دهد، مالک کشتی است و طرف دیگر که کشتی را اجاره می‌کند به عنوان اجاره‌کننده شناخته می‌شود. در چارترینگ کشتی، دو نوع اجاره، یکی با خدمه و دیگری بدون خدمه، رایج است.

حمل گروپاژ (خرده بار)

در کل، دو نوع محموله برای حمل و نقل وجود دارد. نوع اول، حمل کالا به صورت یک بار کامل کانتینر (FCL) است و نوع دیگر، حمل کالا به صورت بار کمتر از یک کانتینر (LCL) است. زمانی که بار شما کمتر از یک کانتینر است، نیازی به اجاره یک کانتینر کامل نیست؛ در اینجا است که اصطلاح گروپاژ (Groupage) به کار می‌رود. همان‌طور که از نامش مشخص است، گروپاژ به مجموعه‌ای از بارهای LCL اشاره دارد که از یک یا چند فرستنده مختلف تشکیل شده‌اند و به عنوان یک بار کانتینری کامل در یک کانتینر برای گیرندگان مختلف ارسال می‌شوند.

به عبارت دیگر، در حمل گروپاژ، هر کانتینر باری، چندین محموله LCL متفاوت را که منبع آن‌ها یک بندر است، حمل می‌کند تا به بندر مشترک دیگر یا بنادر جداگانه تحویل داده شود. سرویس گروپاژ زمانی کاربردی است که مجموعه‌ای از بارهای کوچک وجود دارند که منبع و مقصد مشابهی دارند و می‌توانند با هم تشکیل یک بار کامل را بدهند.

حمل فله

کلمه “Bulk” در حمل و نقل به معنای حمل بار به صورت جمعی و بدون بسته‌بندی می‌باشد. حمل بارهای خام و بدون تقسیم بندی و بسته‌بندی در قالب ظرفیت بزرگ، مانند کامیون‌های بالابر و کشتی‌های باربری به عنوان حمل فله(Bulk) شناخته می‌شود.

این نوع حمل معمولاً برای مواد معدنی، فسیلی، محصولات کشاورزی و شن و ماسه استفاده می‌شود. برخی از موادی که به صورت Bulk  حمل می‌شوند شامل گندم، ذرت، مواد معدنی، نفت، ذغال‌سنگ، سیمان، مواد شیمیایی و سایر محصولات جامد یا مایع می‌باشند. حمل فله به دلیل کاهش هزینه‌ها و زمان، مناسب برای حمل بارهای بزرگ و استفاده اقتصادی از ظرفیت حمل و نقل است. این نوع حمل و نقل نیاز به بسته‌بندی و تقسیم بندی مجدد ندارد و بارها به صورت مستقیم به مقصد نهایی حمل می‌شوند.برای آشنایی با تفاوت Bulk (بار فله) و Break Bulk کلیک نمایید.

انواع حامل‌های دریایی

کشتی‌های تانکری

تانکرها، به عنوان حامل محموله‌های مایع، نقش مهمی در حمل‌و‌نقل انرژی در جهان دارند. مسئولیت بارگیری، حمل و تخلیه مایعات در اختیار این تانکرها قرار دارد. تانکرها از کانتینر یا بشکه استفاده نمی‌کنند و به جای آن، مایع مورد نظر را درون مخازن خود ذخیره می‌کنند. اغلب از تانکرها برای حمل نفت استفاده می‌شود و به همین دلیل به عنوان “نفتکش” نیز شناخته می‌شوند. البته برخی از تانکرها همچنین روغن‌های خوراکی و سایر مواد مایع را نیز جابه‌جا می‌کنند. شرکت بین المللی آنیل دریا در مقاله‌ای به توضیح انواع تانکرها پرداخته است که شما می‌توانید به صورت جامع درباره آن‌ها اطلاعات کسب نمایید.

تانکرها را می‌توان به چندین زیردسته تقسیم کرد:

کشتی‌های کانتینری

کشتی‌های کانتینری، کشتی‌های دریایی هستند که بارهای کانتینری را حمل می‌کنند و به عنوان کانتینرهای چندوجهی نیز شناخته می‌شوند. حامل‌های کانتینری عموماً در مسیرهایی با برنامه‌ریزی منظم و مشخص عمل می‌کنند و این نوع حمل و نقل به عنوان حمل و نقل خطی نیز شناخته می‌شود. کشتی‌های کانتینری نسبت به کشتیرانی دریایی تسلط بیشتری دارند، زیرا بیشتر کالاها باید در کانتینرهای چندوجهی حمل شوند، به ویژه کالاهای مصرفی.

کشتی‌های فله بر

کالاهایی که بصورت فله و بدون بسته‌بندی می باشند، از طریق کشتی‌های مخصوص حمل کالاهای فله انتقال داده می‌شوند. کشتی‌های فله بر را می‌توان به 2 نوع زیر دسته‌بندی کرد:

حمل دریایی توسط آنیل دریا

شرکت بین المللی آنیل دریا راه حل‌های کارآمد حمل و نقل دریایی را متناسب با نیاز شما ارائه می‌دهد. از بار کامل کانتینر (FCL) تا خرده بار (LCL)، در تمام مسیرهای اصلی جهانی، با زمان حمل و نقل تضمین شده.
مجموعه گسترده خدمات حمل و نقل دریایی ما شامل تسریع محموله‌های فوری و مدیریت محموله‌های بزرگ و همچنین راه‌حل‌های ویژه حمل‌و‌نقل است.
ما ارتباط مستقیم با مجموعه گسترده‌ای از کریرهای جهانی و منطقه‌ای داریم تا شما انتخاب گسترده‌تری داشته باشید. 

برای درخواست استعلام قیمت آنلاین فرم زیر را پر کنید:

Container ship

حمل و نقل و انواع آن

برای فهم بهتر حمل و نقل دریایی بهتر است ابتدا با مفهوم حمل و نقل آشنا شوید؛ به فرآیند انتقال کالا، افراد و مواد از یک نقطه به نقطه دیگر حمل و نقل گفته می‌شود. حال اگر بخواهیم به انواع گوناگون حمل و نقل بپردازیم می‌توانیم آن را به 5 دسته مختلف تقسیم‌بندی کنم:

حمل‌ونقل
دریایی

حمل‌ونقل
هوایی

حمل‌ونقل
جاده‌ای

حمل‌ونقل
ریلی

حمل‌ونقل
چندوجهی

اکنون که با مفهموم کلی حمل و نقل آشنا شدید و انواع آن را شناختید شرکت بین‌المللی آنیل دریا قصد دارد به توضیحات بیشتری در زمینه حمل و نقل دریایی بپردازد تا شما بتوانید با دانستن تمامی جوانب، این نوع حمل را برای بارتان انتخاب نمایید.

حمل و نقل دریایی چیست؟

مادامی که شما مقدار زیادی کالا را از طریق دریا و اقیانوس از مبداء به مقصد با استفاده از کشتی‌های کانتینری، تانکری و یا Bulk حمل نمایید اصطلاحاً حمل و نقل دریایی انجام داده‌اید. اغلب کالاهایی که از طریق راه آبی ارسال می‌شوند داخل کانتینر قرار می‌گیرند به همین دلیل کانتینرها با ابعاد و کاربری‌های گوناگون و استانداری ساخته شده‌اند. شما برای آشنایی بیشتر با انواع کانتینر می‌توانید مقاله آن را مطالعه نمایید. به عبارتی محموله داخل کانتینر مخصوص بسته‌بندی می‌شود و سپس داخل کشتی بارگیری می‌شود و پس از طی شدن امور اداری به کشور و بندر مقصد حرکت می‌کند.

گاهی اوقات به دلیل عدم دسترسی برخی از کشورها به آب‌های مناسب یا آزاد؛ نمی‌توان به صورت مستقیم از این روش استفاده کرد و مجبور به ترکیب روش دیگری با حمل و نقل دریایی می‌شویم که تحت عنوان حمل و نقل چندوجهی متداول است.

تاریخچه حمل و نقل دریایی در ایران

حمل و نقل دریایی یکی از شکل‌های قدیمی و مهم حمل‌و‌نقل بین‌المللی است و در تاریخ ایران نیز نقش مهمی داشته است. ایران، با داشتن سواحل طولانی و غنی از منابع دریایی، همواره یک کشور دریایی بوده و از جاده‌های آبی برای تجارت و تبادلات با سایر نقاط جهان استفاده می‌کرده است. تاریخ حمل و نقل دریایی در ایران به دوران باستان بازمی‌گردد، زیرا ایران همواره در مسیر تجارت بین قاره‌ها و امپراطوری‌های بزرگی نظیر روم باختری، هلنیستی و بابلی و آشوری قرار داشته است. ناحیه خلیج فارس و دریای عمان، بخشی از مسیر جاده ابریشم بوده و باعث تبادل تجاری بین شرق و غرب شده است.

در دوران امپراطوری هخامنشیان و ساسانیان، تجارت دریایی در ایران رونق بسیاری داشته است. ساخت بنادر و بناهای دریایی بسیاری در این دوران به منظور تسهیل تجارت و حمل و نقل از طریق دریا صورت گرفته است.

یکی از مشهورترین مثال‌های تاریخی در حوزه حمل و نقل دریایی در ایران، کشتی‌های بزرگ و مجلل تجارتی به نام “جنجاوید” است که در دوره قاجار ساخته شد. این کشتی‌ها با طول بیش از ۷۰ متر و دارای قابلیت حمل بار تا ۲.۰۰۰ تن بودند و در مسیرهای تجاری بین ایران و کشورهای دیگر فعالیت می‌کردند.

در دوران اسلامی نیز، تجارت دریایی در ایران ادامه داشته و بنادر و شهرهای ساحلی نظیر بندرعباس، بوشهر و چابهار به عنوان مراکز تجاری و حمل و نقل دریایی مهم شناخته می‌شدند. در این دوران، تجارت با دیگر کشورها در حوزه خلیج فارس و دریای عمان به رشد و توسعه رسیده است.

شهرهای بوشهر و بندرعباس به عنوان بنادر اصلی و مهم در حمل و نقل دریایی در ایران شناخته می‌شدند. در این دوره، ایران توانست با استفاده از ناوگان و بنادر خود، رشد قابل توجهی در حمل و نقل دریایی و تجارت بین‌المللی را تجربه کند.

روند اداری حمل و نقل دریایی

هنگام ورود کشتی‌ها به بندر، آن‌ها برای پهلوگیری وارد حوضچه‌های بندر می‌شوند. در همین حین، مقامات بهداشتی وارد کشتی می‌شوند و با بررسی مدارک، اجازه برقراری ارتباط کشتی با بندر را صادر می‌کنند. مقامات گمرک لیستی را به فرمانده کشتی ارائه می‌دهند تا جزئیات کلی مربوط به کالاها و کشتی مانند نام فرمانده، تعداد پرسنل، پرچم، بندر مبدأ، وزن و غیره را در آن ثبت کند. سپس، انبار و کانتینرهایی که تخلیه نخواهند شد، قفل و مهر می‌شوند و پس از آن فرمانده کشتی یا نماینده حمل‌ونقل فهرست محصولاتی که باید در بندر تخلیه شوند را در دو نسخه تحت عنوان اظهارنامه اجمالی گمرک اظهار می‌‌نماید.

تالی گیری چیست؟

پس از صدور مجوز، عملیات تخلیه کشتی آغاز می‌شود؛ مشخصات ظاهری بسته‌هایی که در حال تخلیه شدن هستند به طور تدریجی در فهرست‌هایی ثبت می‌شوند. این فرآیند، که به آن تالی‌گیری می‌گویند، با همکاری نماینده گمرک (بندر) و شرکت‌های حمل و نقل انجام می‌شود. گمرک موظف است تا پانزده روز پس از اتمام تخلیه، با شرکت حمل و نقل دریایی تسویه حساب کند و به این منظور قبل از اینکه بار تخلیه شود، برای هر مورد بارنامه، قبض انبار صادر می‌شود. در مرحله بعد، شرکت حمل و نقل با صاحب کالا تسویه حساب می‌کند و ترخیصیه و قبض انبار را به او تحویل می‌دهد. سپس صاحب کالا با داشتن این اسناد و سایر اسناد مورد نیاز، به ترخیص کالا از گمرک می‌پردازد.

ده مزیت حمل و نقل دریایی

مزایای حمل و نقل دریایی

ظرفیت بالا

کشتی‌ها در مقایسه با سایر روش‌های حمل و نقل مانند هوایی یا زمینی، ظرفیت بار زیادی دارند. آن‌ها می‌توانند حجم قابل توجهی از کالاها را در یک سفر حمل کنند که این امر برای حمل کالاهای فله مقرون به صرفه است.

مقرون به صرفه

حمل و نقل دریایی اغلب برای مسیرهای طولانی و دور مقرون به صرفه‌تر است. کشتی‌ها مصرف سوخت کمتری به ازای هر تن بار در مقایسه با کامیون‌ها یا هواپیماها دارند و در نتیجه هزینه‌های حمل و نقل کمتری دارند.

اتصال جهانی

مسیرهای دریایی کشورها و قاره‌ها را به هم متصل می‌کنند و یک شبکه حمل و نقل جهانی را فراهم می‌کنند. کشتی‌ها می‌توانند به مقاصد دوردست برسند و در آب‌های بین المللی حرکت کنند و تجارت و بازرگانی را در مقیاس جهانی تسهیل کنند.

تطبیق پذیری

کشتی‌ها می‌توانند طیف وسیعی از کالاها از جمله کانتینر، محموله فله، محموله مایع (مانند نفت یا گاز) و حتی محموله‌های بزرگ یا سنگین را حمل کنند. انواع مختلفی از کشتی‌ها برای پاسخگویی به نیازهای محموله خاص در دسترس هستند.

کاهش تراکم ترافیک

برخلاف حمل و نقل زمینی، کشتی‌ها در مسیرهای دریایی تعیین شده تردد می‌کنند و تحت تأثیر ازدحام ترافیک در جاده‌ها یا بزرگراه‌ها قرار نمی‌گیرند. این امر خطر تاخیر را کاهش می‌دهد و عملیات حمل و نقل راحت‌تر را تضمین می‌کند.

مزایای زیست محیطی

کشتی‌ها عموماً انتشار کربن کمتری نسبت به سایر روش‌های حمل و نقل دارند. صنعت کشتیرانی از فناوری‌ها و شیوه‌های سبز برای کاهش اثرات زیست‌محیطی خود، از جمله استفاده از سوخت‌های پاک‌تر و اجرای اقدامات کارآمد انرژی استفاده می‌کند.

ثبات و ایمنی

کشتی‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در برابر شرایط آب و هوایی مختلف مقاومت کنند و یک سکوی حمل و نقل پایدار را فراهم کنند. کشتی‌های مدرن مجهز به سیستم‌های ناوبری پیشرفته، تجهیزات ایمنی و مقررات سختگیرانه برای اطمینان از حمل و نقل ایمن کالا هستند.

برنامه ریزی بلندمدت

حمل و نقل دریایی به دلیل قابلیت اطمینان و پایداری اغلب برای برنامه‌ریزی بلندمدت استفاده می‌شود. شرکت‌ها می‌توانند برنامه‌های منظم حمل و نقل را تنظیم کنند و عملیات لجستیکی خود را به طور مؤثرتری برنامه‌ریزی کنند و از زنجیره تامین ثابت اطمینان حاصل کنند.

اتصال چندوجهی

حمل و نقل دریایی را می‌توان به طور یکپارچه با سایر روش‌های حمل و نقل مانند حمل و نقل ریلی ادغام کرد. حمل و نقل چندوجهی امکان تحویل سرویس درب به درب را فراهم می کند و از نقاط قوت هر حالت برای بهینه‌سازی فرآیند کلی حمل و نقل استفاده می‌کند.

توسعه اقتصادی

حمل و نقل دریایی نقش حیاتی در تجارت بین‌المللی و توسعه اقتصادی دارد. این کشورها را قادر می سازد به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کنند، تجارت خارجی را ترویج می‌کند، فرصت‌های شغلی در صنعت دریایی ایجاد می‌کند و از رشد شهرهای بندری و مناطق ساحلی حمایت می‌کند.

معایب حمل و نقل دریایی

معایب حمل و نقل دریایی

زمان حمل و نقل طولانی تر

در مقایسه با سایر روش‌های حمل و نقل معمولاً زمان حمل و نقل طولانی‌تری دارد. کشتی‌ها با سرعت کمتری حرکت می‌کنند و عواملی مانند شرایط آب و هوایی، ازدحام بندر و مراحل ترخیص کالا از گمرک می‌تواند زمان تحویل را بیشتر کند.

آسیب پذیری در برابر شرایط آب و هوایی

کشتی ها در برابر چالش‌های مرتبط با آب و هوا مانند طوفان‌ها و دریاهای مواج حساس هستند. شرایط نامساعد جوی می‌تواند برنامه‌های حمل و نقل را به تاخیر بیاندازد یا مختل کند و منجر به مشکلات احتمالی لجستیکی و افزایش هزینه‌ها شود.

دسترسی محدود

حمل و نقل دریایی برای همه مکان‌ها به ویژه مناطق محصور در خشکی مناسب نیست. مناطق داخلی که دسترسی به آبراه‌های قابل کشتیرانی یا زیرساخت‌های بندری کافی ندارند ممکن است در استفاده موثر از حمل و نقل دریایی با چالش‌هایی مواجه شوند.

اتکا به زیرساخت

حمل و نقل دریایی کارآمد نیاز به زیرساخت بندری توسعه یافته از جمله پایانه‌ها، اسکله‌ها و کانال‌های ناوبری دارد. زیرساخت‌های ناکافی می‌تواند منجر به ازدحام بندر، تاخیر در جابجایی محموله و افزایش هزینه‌های عملیاتی شود.

وابستگی به قراردادهای تجاری

توافقنامه‌ها و سیاست‌های تجاری بین‌المللی می‌توانند بر حمل و نقل دریایی تأثیر بگذارند. تغییرات در مقررات، موانع تجاری یا تنش‌های ژئوپلیتیکی می‌تواند مسیرهای حمل و نقل ثابت، جریان‌های تجاری را مختل کند و بر هزینه و در دسترس بودن خدمات حمل و نقل تأثیر بگذارد.

محدودیت های فصلی

برخی از مسیرهای کشتیرانی ممکن است به دلیل الگوهای آب و هوا، شرایط یخبندان یا پدیده‌های طبیعی مشمول محدودیت‌های فصلی باشند. این محدودیت‌ها می‌تواند بر فرکانس و در دسترس بودن خدمات حمل و نقل دریایی در مناطق خاصی در زمان‌های خاصی از سال تأثیر بگذارد.

انواع روش‌های حمل و نقل دریایی

انواع روش‌های حمل و نقل دریایی

حمل کراس استافینگ

در حمل کراس استاف، بار از کانتینر تخلیه می‌شود و سپس در محل انبار یا CFS، در کانتینر دیگری بارگیری می‌شود. فرآیند تعویض کانتینر به طور خلاصه به عنوان کراس استافینگ شناخته می‌شود. اکنون از روش کراس استافینگ برای کالاهایی استفاده می‌شود که به دلایلی امکان ورود به مقصد نهایی را ندارند. مانند تحریم یا شرکت حمل و نقل قادر به ارائه خدمات حمل و نقل مستقیم به بنادر مقصد نمی‌باشد. در این مورد، کراس استاف به عنوان راهکاری توسط بازرگانان استفاده می‌شود تا امکان صادرات و واردات به آن کشور را فراهم سازد.

حمل ترنشیپ

ترنشیپمنت (Transshipment) به معنای انتقال کالا و تجهیزات از یک کشتی به کشتی دیگر استفاده می‌شود. تمام خطوط حمل و نقل بین‌المللی برای واردات بارهای کانتینری خود به ایران از روش ترنشیپ استفاده می‌کنند و به طور معمول این عمل در بندر جبل علی در امارات متحده عربی انجام می‌شود. ترنشیپ برای کالاهایی که صاحب کالا به هر دلیلی قادر به ثبت مقصد اصلی خود در بارنامه نیست، مناسب است.

حمل چارترینگ

در زمینه اجاره کشتی، وقتی شما یک کشتی را اجاره می‌کنید، این عمل به عنوان چارترینگ کشتی شناخته می‌شود. به طور مشابهی که افراد یک انبار یا آپارتمان را اجاره می‌کنند، برخی افراد هم ممکن است به منظور نیازهای حمل و نقل بار و کالا، یک کشتی را اجاره کنند. اجاره کشتی با نام چارترینگ کشتی شناخته می‌شود و با امضای قرارداد بین مالک کشتی و طرف دیگر آغاز می‌شود. در حوزه حمل و نقل دریایی، این قرارداد به عنوان یک قرارداد چارتر مشهور است. طرفی که کشتی را اجاره می‌دهد، مالک کشتی است و طرف دیگر که کشتی را اجاره می‌کند به عنوان اجاره‌کننده شناخته می‌شود. در چارترینگ کشتی، دو نوع اجاره، یکی با خدمه و دیگری بدون خدمه، رایج است.

حمل گروپاژ (خرده بار)

در کل، دو نوع محموله برای حمل و نقل وجود دارد. نوع اول، حمل کالا به صورت یک بار کامل کانتینر (FCL) است و نوع دیگر، حمل کالا به صورت بار کمتر از یک کانتینر (LCL) است. زمانی که بار شما کمتر از یک کانتینر است، نیازی به اجاره یک کانتینر کامل نیست؛ در اینجا است که اصطلاح گروپاژ (Groupage) به کار می‌رود. همان‌طور که از نامش مشخص است، گروپاژ به مجموعه‌ای از بارهای LCL اشاره دارد که از یک یا چند فرستنده مختلف تشکیل شده‌اند و به عنوان یک بار کانتینری کامل در یک کانتینر برای گیرندگان مختلف ارسال می‌شوند.

به عبارت دیگر، در حمل گروپاژ، هر کانتینر باری، چندین محموله LCL متفاوت را که منبع آن‌ها یک بندر است، حمل می‌کند تا به بندر مشترک دیگر یا بنادر جداگانه تحویل داده شود. سرویس گروپاژ زمانی کاربردی است که مجموعه‌ای از بارهای کوچک وجود دارند که منبع و مقصد مشابهی دارند و می‌توانند با هم تشکیل یک بار کامل را بدهند.

حمل فله

کلمه “Bulk” در حمل و نقل به معنای حمل بار به صورت جمعی و بدون بسته‌بندی می‌باشد. حمل بارهای خام و بدون تقسیم بندی و بسته‌بندی در قالب ظرفیت بزرگ، مانند کامیون‌های بالابر و کشتی‌های باربری به عنوان حمل فله(Bulk) شناخته می‌شود.

این نوع حمل معمولاً برای مواد معدنی، فسیلی، محصولات کشاورزی و شن و ماسه استفاده می‌شود. برخی از موادی که به صورت Bulk  حمل می‌شوند شامل گندم، ذرت، مواد معدنی، نفت، ذغال‌سنگ، سیمان، مواد شیمیایی و سایر محصولات جامد یا مایع می‌باشند. حمل فله به دلیل کاهش هزینه‌ها و زمان، مناسب برای حمل بارهای بزرگ و استفاده اقتصادی از ظرفیت حمل و نقل است. این نوع حمل و نقل نیاز به بسته‌بندی و تقسیم بندی مجدد ندارد و بارها به صورت مستقیم به مقصد نهایی حمل می‌شوند.برای آشنایی با تفاوت Bulk (بار فله) و Break Bulk کلیک نمایید.

انواع حامل‌های دریایی

کشتی‌های تانکری

تانکرها، به عنوان حامل محموله‌های مایع، نقش مهمی در حمل‌و‌نقل انرژی در جهان دارند. مسئولیت بارگیری، حمل و تخلیه مایعات در اختیار این تانکرها قرار دارد. تانکرها از کانتینر یا بشکه استفاده نمی‌کنند و به جای آن، مایع مورد نظر را درون مخازن خود ذخیره می‌کنند. اغلب از تانکرها برای حمل نفت استفاده می‌شود و به همین دلیل به عنوان “نفتکش” نیز شناخته می‌شوند. البته برخی از تانکرها همچنین روغن‌های خوراکی و سایر مواد مایع را نیز جابه‌جا می‌کنند. شرکت بین المللی آنیل دریا در مقاله‌ای به توضیح انواع تانکرها پرداخته است که شما می‌توانید به صورت جامع درباره آن‌ها اطلاعات کسب نمایید.

تانکرها را می‌توان به چندین زیردسته تقسیم کرد:

کشتی‌های کانتینری

کشتی‌های کانتینری، کشتی‌های دریایی هستند که بارهای کانتینری را حمل می‌کنند و به عنوان کانتینرهای چندوجهی نیز شناخته می‌شوند. حامل‌های کانتینری عموماً در مسیرهایی با برنامه‌ریزی منظم و مشخص عمل می‌کنند و این نوع حمل و نقل به عنوان حمل و نقل خطی نیز شناخته می‌شود. کشتی‌های کانتینری نسبت به کشتیرانی دریایی تسلط بیشتری دارند، زیرا بیشتر کالاها باید در کانتینرهای چندوجهی حمل شوند، به ویژه کالاهای مصرفی.

کشتی‌های فله بر

کالاهایی که بصورت فله و بدون بسته‌بندی می باشند، از طریق کشتی‌های مخصوص حمل کالاهای فله انتقال داده می‌شوند. کشتی‌های فله بر را می‌توان به 2 نوع زیر دسته‌بندی کرد:

سایر خدمات آنیل دریا