متانول روسیه با تحریم غرب به کشور‌های آسیایی راه یافت

هشتمین بسته تحریم‌های غرب، که به نام پنجره اروپا شناخته می‌شود، تأثیرات خود را بر صادرات متانول از روسیه به نمایش گذاشت. این تحریم‌ها باعث متوقف شدن صادرات متانول از طریق بندر Hamina-Kotka فنلاند به اروپا شد. به عبارت دیگر، در سال ۲۰۲۳ میلادی، صادرات متانول روسیه از سمت غرب به شرق تغییر مسیر داد.

پیش از تحریم‌های اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۲ میلادی، ۹۰ درصد متانول روسیه از طریق بندر فنلاندی Hamina-Kotka به اروپا صادر می‌شد. اما تحریم‌های غرب باعث شد که این بندر به عنوان گزینه‌ای برای صادرات متانول در دسترس نباشد. در پاسخ به این تحریم‌ها، سرمایه‌گذاران روسی به دنبال جایگزینی برای پایانه‌های صدور متانول شروع به تحقیقات کردند. ابتدا، یک پایانه تخصصی صدور متانول در بندر وستوچنی ایجاد شد که تاکنون ۳۶۶ هزار تن متانول از این بندر صادر شده است. همچنین، ترانزیت متانول از بندر قفقاز به سه برابر افزایش یافت. صادرات متانول نیز در بندر Temryuk به شدت افزایش یافت.

کاهش سهم غرب از متانول روسیه و افزایش سهم کشور‌های آسیایی

بدین ترتیب، سهم چین و سایر کشورهای آسیایی از صادرات متانول از روسیه افزایش یافت، که این تغییر کاملاً قابل پیش‌بینی بود. براساس داده‌های اعلام شده توسط «کارن داوتیان»، تحلیلگر ارشد دریایی در کنفرانس متانول سال ۲۰۲۳ در سن پترزبورگ، سهم چین از صادرات متانول روسیه در ماه آگوست ۲۰۲۳ به ۷۰ درصد افزایش یافت، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۲، ۱۷ درصد بوده است. همچنین، سهم کشورهای آسیایی در سال ۲۰۲۲ تقریباً ۸ درصد بود، که به ۱۹ درصد افزایش یافت.

مدیرعامل شرکت Implement، در خصوص این موضوع اظهار نموده است که با بسته شدن راه صادرات متانول به غرب، بازار دیگری به سمت شرق باز شده است. او افزوده است که محدودیت‌های صادرات متانول روسیه تنها در سال ۲۰۲۳ تأثیر محدودی را بر روی ۱۵ درصد از صادرات داشته‌اند. به همین دلیل بازار متانول در منطقه شرقی به میزان بیشتری نسبت به غرب ارزش‌گذاری می‌شود و فعالان این بازار تقاضای این منطقه را به ۹۵ میلیون تن متانول پیش‌بینی کرده‌اند.

از سوی دیگر، منطقه دریای بالتیک یک منطقه مخصوص کنترل آلودگی گوگرد است، به همین دلیل متانول به عنوان سوختی مورد امید در حمل و نقل دریایی محسوب می‌شود.

«کریس چاترتون»، مدیرعامل انجمن تجارت جهانی متانول، در این زمینه بیان می‌کند که در حال حاضر ۲۵ کشتی حامل سوخت متانول محموله‌های مسافرانی و محصولات شیمیایی را در سرتاسر جهان انتقال می‌دهند و افزوده می‌کند که تا سال ۲۰۳۰ میلادی، تقریباً ۱۲۰۰ کشتی دیگر به ناوگان کشتی‌های با سوخت متانول افزوده خواهند شد.

وی پیش‌بینی می‌کند که تا سال ۲۰۳۰ میلادی، حدود ۱۲۰۰ کشتی با سوخت متانول به کار خود ادامه داده و در حال حاضر بیش از ۱۰۰ بندر سوخت متانول در سراسر جهان وجود دارد. کشورهای آسیایی و روسیه با توجه به میزان مصرفی که از متانول به عنوان سوخت استفاده می‌کنند، مشکلی در تأمین این سوخت ندارند.

از طرف دیگر، با توجه به شرایط فعلی، هیچ مانعی برای اروپا در خصوص تحریم‌های روسیه وجود ندارد. در واقع، این کشورهای اروپایی باید برای تأمین سوخت متانول در آینده تدابیر لازم را اتخاذ کنند.