نقشه راه مقابله با بازگشت تحریم‌ها در صنعت حمل‌ونقل ایران
با فعال‌شدن مکانیسم «اسنپ‌بک» و سایه بازگشت تحریم‌ها، کمیسیون حمل‌ونقل اتاق بازرگانی تهران نقشه راهی جامع برای تاب‌آوری صنعت حمل و نقل ارائه کرد. این برنامه شامل راهکارهای ارزی، دیپلماتیک و عملیاتی در حوزه‌های دریایی، هوایی و جاده‌ای است.
اهداف کمیسیون: تقویت همکاری دولت و بخش خصوصی
نشست کمیسیون با هدف تقویت تعامل میان دولت و بخش خصوصی و ترسیم نقشه راه فوری برای مقابله با آثار اسنپ‌بک برگزار شد. رئیس کمیسیون، پیمان سنندجی، تأکید کرد که همکاری دولت و بخش خصوصی برای حفظ جریان ورود کالاهای حیاتی مانند غلات، دارو و انرژی ضروری است.
وی افزود که مسیرهای تسویه غیر دلاری مانند ارزهای محلی، تهاتر و تعامل با نهادهای دولتی نقش کلیدی در حفظ ظرفیت حمل‌ونقل کشور دارند.
اقدامات عملی در بخش‌های مختلف حمل‌ونقل
حمل‌ونقل دریایی
- ایجاد کنسرسیوم بیمه حمل و نقل دریایی با همکاری بیمه مرکزی
- امضای توافق‌نامه خدمات بندری با وزارت امور خارجه و وزارت راه و شهرسازی
- توسعه حمل کوتاه‌برد در خزر و خلیج‌فارس
حمل‌ونقل هوایی
- تأسیس صندوق اضطراری قطعات با همکاری سازمان هواپیمایی
- اجاره کوتاه‌مدت ناوگان باری هوایی
- تمرکز بر پروازهای منطقه‌ای
حمل‌ونقل جاده‌ای
- همکاری با گمرک برای تهاتر و مسیر سبز اضطرار
- رفع مشکلات ویزای رانندگان و ناوگان ایرانی
- استفاده از ظرفیت سایر بنادر برای تقویت حمل‌ونقل بین‌المللی جاده‌ای
نگاه به شرق و تمرکز بر کسب‌وکارهای کوچک و متوسط
مدیرکل دفتر تجاری‌سازی وزارت راه و شهرسازی، حامدرضا حیدری، بر اهمیت همکاری با کسب‌وکارهای کوچک و متوسط اروپایی و توسعه مراودات با کشورهای شرق آسیایی مانند چین، قزاقستان و ازبکستان تأکید کرد. این رویکرد موجب افزایش سرمایه‌گذاری خارجی و کاهش وابستگی به شرکت‌های بزرگ تحت تحریم می‌شود.
توسعه زیرساخت‌ها و بهره‌گیری از ظرفیت بندر چابهار
ایرج مدیری، سرپرست حوزه مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی، گفت که ۹۰ درصد کالاهای صادراتی کشور از طریق بنادر جابه‌جا می‌شوند و توسعه زیرساخت‌ها حیاتی است.
علیرضا آذرباد، رئیس اداره امور بندری، افزود که بندر چابهار نسبت به سال گذشته ۷۹ درصد رشد در جابه‌جایی کالاهای غیرنفتی داشته و ظرفیت بالایی برای توسعه دارد.
تشکیل کمیته بحران و نوسازی ناوگان
امیر بیات، معاون توسعه بازار کشتیرانی، هشدار داد که فعال‌شدن اسنپ‌بک می‌تواند افزایش بازرسی‌ها و توقیف دارایی‌ها را به همراه داشته باشد. وی تأکید کرد که تشکیل کمیته بحران کشتی‌سازی، توسعه و نوسازی ناوگان یخچالی و ایجاد دفاتر منطقه‌ای ضروری است.
فریده فیروزفر، عضو هیئت‌مدیره انجمن مالکان کامیون، به مشکلات بخش جاده‌ای مانند هزینه بالای ویزا، نبود توجیه اقتصادی و مسائل گمرکی اشاره کرد. رضا راستی، مدیرکل دفتر ترانزیت گمرک، بر اهمیت تعامل با بخش خصوصی برای مدیریت ریسک و ترخیص کالاهای حیاتی تأکید کرد.
تحول دیجیتال و هوشمندسازی حمل‌ونقل
سیروس پژمان، دبیر سندیکای شناسایی و مکان‌یابی رادیویی، مشکلات جی‌پی‌اس و زیان تأمین‌کنندگان ردیاب خودرو را بررسی کرد و پیشنهاد داد که کارگروه تخصصی هوشمندسازی و تحول دیجیتال در صنعت حمل‌ونقل تشکیل شود تا هماهنگی میان متولیان مختلف ایجاد شود.
نتیجه‌گیری: کلید موفقیت صنعت حمل‌ونقل در دوران اسنپ‌بک
- همکاری دولت و بخش خصوصی
- توسعه زیرساخت‌های بنادر و لجستیک
- نوسازی و توسعه ناوگان دریایی، هوایی و جاده‌ای
- تمرکز بر کسب‌وکارهای کوچک و متوسط و نگاه به شرق
- تدوین نقشه راه جامع و ایجاد اکوسیستم لجستیکی مقاوم
این اقدامات تضمین می‌کند که صنعت حمل‌ونقل ایران در دوران اسنپ‌بک دچار بحران نشود و جریان واردات و صادرات کالاهای حیاتی حفظ شود.
