نگرانی آمریکا از نفوذ دریایی چین و برنامه‌های جدید واشنگتن
به گزارش رویترز، دولت ایالات متحده معتقد است که ناوگان تجاری این کشور توان پشتیبانی لجستیکی کافی در زمان جنگ را ندارد و وابستگی بیش از حد به کشتی‌ها و بنادر خارجی یک نقطه‌ضعف مهم امنیت ملی به شمار می‌رود.
مقام‌های آمریکایی در حال بررسی گزینه‌هایی برای تقویت ناوگان دریایی داخلی و کاهش نفوذ چین بر بنادر استراتژیک جهان هستند؛ از جمله حمایت از شرکت‌های آمریکایی یا غربی برای خرید سهام چین در بنادر مهم. نمونه‌ای شاخص از این رویکرد، معامله پیشنهادی بلک‌راک (BlackRock) جهت خرید دارایی‌های بندری CK Hutchison در ۲۳ کشور است.
بنادر حساس تحت رصد آمریکا
دامنه نگرانی واشنگتن بنادر متعددی را شامل می‌شود:
بندر پیرائوس یونان: شرکت چینی COSCO مالک ۶۷ درصد سهام این بندر است و به دلیل ارتباط با دولت پکن، در فهرست سیاه وزارت دفاع آمریکا قرار دارد.
والنسیا و بیلبائو در اسپانیا: شرکت COSCO امتیاز بهره‌برداری از ترمینال‌های کانتینری این بنادر را دارد.
بندر کینگستون در کارائیب (جامائیکا): به‌عنوان یک گره کلیدی حمل و نقل دریایی با آب‌های عمیق، حضور چین در این بندر بیشترین نگرانی امنیتی را برای ایالات متحده در آمریکای لاتین و کارائیب ایجاد کرده است.
بنادر غربی آمریکا از جمله لس‌آنجلس و لانگ بیچ که COSCO در ترمینال‌های کانتینری آنها سرمایه‌گذاری مشترک دارد.
پیرائوس به عنوان یک هاب تجاری بین اروپا، آفریقا و آسیا اهمیت ویژه‌ای دارد. منابع نزدیک به سرمایه‌گذاران چینی می‌گویند برخی از آنها نگران اقدامات احتمالی واشنگتن برای محدودکردن فعالیت‌های COSCO در یونان هستند.
واکنش چین به اتهامات آمریکا
سخنگوی هیئت دیپلماتیک چین در واشنگتن تأکید کرد:
«چین همکاری‌های تجاری خود را کاملاً در چارچوب قوانین بین‌المللی انجام می‌دهد و این سرمایه‌گذاری‌ها هیچ تهدیدی برای امنیت سایر کشورها ایجاد نمی‌کند.»
او همچنین تحریم‌های یک‌جانبه و اقدامات سلطه‌جویانه آمریکا را محکوم کرد و گفت پکن «با هرگونه فشار اقتصادی که حقوق مشروع کشورها را نقض کند، قاطعانه مخالف است».
تحلیل کارشناسان امنیت دریایی
استوارت پل راب، بنیانگذار مؤسسه KCS هشدار داد که سرمایه‌گذاری‌های چین در بنادر جهانی می‌تواند به‌عنوان ابزار جاسوسی، برتری نظامی یا ایجاد اختلال در زنجیره تأمین در بحران‌های ژئوپلیتیکی استفاده شود. به اعتقاد وی، کنترل دارایی‌های بندری توسط چین یک تهدید مستقیم برای امنیت ملی آمریکا است.
استراتژی‌های در حال بررسی در واشنگتن
ایجاد دفتر ثبت کشتیرانی در جزایر ویرجین آمریکا: این اقدام به کشتی‌ها امکان می‌دهد تحت پرچم ایالات متحده فعالیت کنند، بدون نیاز به رعایت استانداردهای سختگیرانه ثبت داخلی.
بررسی گلوگاه‌های دریایی جهانی برای افزایش امنیت مسیرهای حیاتی.
افزایش ناوگان تجاری داخلی و تسهیل ثبت کشتی‌های جدید تحت پرچم آمریکا.
اعمال جریمه برای کشتی‌های ساخت چین یا دارای پرچم چین که وارد بنادر ایالات متحده می‌شوند.
طرح خرید گرینلند که در دوران ترامپ مطرح شد به دلیل موقعیت استراتژیک نزدیک به قطب شمال همچنان به‌عنوان یک هدف احتمالی باقی است.
بازتاب بین‌المللی و تنش‌های ژئوپلیتیکی
اسپانیا: تلاش‌های پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا برای تعمیق روابط تجاری با چین، نگرانی واشنگتن از گسترش نفوذ پکن در بنادر والنسیا و بیلبائو را افزایش داده است.
کارائیب: دولت جامائیکا اعلام کرد هیچ درخواست رسمی از آمریکا برای کاهش نفوذ چین دریافت نکرده است. اما بروس گلدینگ، نخست‌وزیر پیشین، احتمال داد واشنگتن فشار بیشتری برای محدودکردن تعاملات با چین وارد کند.
جمع‌بندی و چشم‌انداز
تحرکات جدید واشنگتن نشان‌دهنده بزرگ‌ترین تلاش ایالات متحده برای تقویت جایگاه خود در حمل‌ونقل دریایی جهانی و مقابله با قدرت دریایی چین است. این اقدامات، بخشی از رقابت گسترده‌تر دو ابرقدرت بر سر تجارت بین‌المللی، تعرفه‌ها و ابتکار کمربند و جاده چین محسوب می‌شود.
کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که رقابت ژئوپلیتیکی آمریکا و چین در حوزه کشتیرانی و بنادر استراتژیک طی ماه‌های آینده شدت بیشتری بگیرد و به یکی از محورهای اصلی درگیری اقتصادی دو کشور تبدیل شود.
