حمل‌ونقل دریایی؛ جبهه جدید جنگ تجاری میان آمریکا و چین
به گزارش Safety4Sea، چین به‌طور رسمی دریافت هزینه‌های ویژه بندری را بر کشتی‌های کانتینری و نفتکش متعلق به ایالات متحده آغاز کرده است. این اقدام تلافی‌جویانه، پاسخی مستقیم به تصمیم واشنگتن برای اعمال عوارض اضافی بر کشتی‌های مرتبط با چین محسوب می‌شود.
طبق اعلام پکن، کشتی‌هایی که در چین ساخته شده‌اند از این عوارض معاف هستند.
نحوه دریافت هزینه‌ها و استثناها
بر اساس اطلاعیه رسمی چین، این هزینه‌های اضافی در نخستین بندر ورودی هر سفر، یا برای پنج سفر اول هر کشتی در طول یک سال مالی (از ۱۷ آوریل آغاز می‌شود) اخذ خواهد شد.
با این حال، کشتی‌های خالی که صرفاً برای تعمیرات در یاردهای کشتی‌سازی چین وارد می‌شوند، از پرداخت این هزینه‌ها معاف هستند.
اهداف واشنگتن و پاسخ پکن
دولت آمریکا اعلام کرده هدف از اعمال این سیاست‌ها، کاهش وابستگی به صنعت کشتی‌سازی چین و حمایت از تولید داخلی در بخش دریایی است.
تحلیلگران آمریکایی معتقدند پکن سال‌ها با استفاده از سیاست‌های تجاری ناعادلانه جایگاه مسلطی در زنجیره جهانی کشتی‌سازی به دست آورده است.
در واکنش، دولت چین نیز تحریم‌هایی علیه پنج شرکت تابعه آمریکایی در مجموعه کشتی‌سازی هانوا (Hanwha) کره جنوبی اعمال کرده و این شرکت‌ها را به همکاری با تحقیقات آمریکا علیه چین متهم کرده است.
تأثیرات جهانی بر صنعت حمل‌ونقل
کارشناسان بین‌المللی هشدار داده‌اند که این اقدامات متقابل می‌تواند منجر به افزایش هزینه‌های جهانی حمل و نقل دریایی و اختلال در زنجیره تأمین شود.
به گفته یکی از مدیران شرکت کارگزاری کشتی Xclusiv در آتن، اکنون هر دو اقتصاد درگیر مالیات‌های جدیدی شده‌اند که خطر «تحریف مسیرهای جهانی حمل‌ونقل» را به همراه دارد.
طبق برآورد عمر نوکتا، تحلیلگر موسسه Jefferies، حدود ۱۳ درصد از نفتکش‌های نفت خام و ۱۱ درصد از کشتی‌های کانتینری جهان تحت تأثیر مستقیم این سیاست‌ها قرار می‌گیرند. همچنین داده‌های موسسه Clarksons نشان می‌دهد که ۱۵ درصد از ظرفیت جهانی نفتکش‌ها در معرض افزایش هزینه‌های بندری چین قرار دارد.
با وجود این هشدارها، یک شرکت مشاوره‌ای در شانگهای اعلام کرده است که این سیاست‌ها احتمالاً موجب بحران فوری نخواهد شد، اما افزایش هزینه‌ها به‌صورت مستقیم در قیمت نهایی کالاهای جهانی منعکس می‌شود.
واکنش بازار و معافیت‌های موقت
پیش‌بینی می‌شود شرکت کشتیرانی کاسکو (COSCO) چین بیشترین آسیب را از اجرای این مقررات ببیند. برآوردها نشان می‌دهد تا سال ۲۰۲۶، نزدیک به نیمی از ۳.۲ میلیارد دلار هزینه‌های جدید به این شرکت تحمیل شود.
در مقابل، آمریکا برای برخی از اجاره‌کنندگان کشتی‌های تحت مدیریت چین — مخصوصاً حاملان LPG و اتان — معافیت موقتی تا ۱۰ دسامبر در نظر گرفته است.
با این حال، بر اساس گزارش شرکت Vortexa، حداقل ۴۵ کشتی VLGC (معادل ۱۱ درصد از ناوگان جهانی LPG) همچنان مشمول این هزینه‌ها خواهند بود.
تهدید به تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی و سیگنال‌های دیپلماتیک
جنگ تجاری میان دو قدرت اقتصادی اکنون به حوزه انرژی و مواد معدنی نیز گسترش یافته است. دونالد ترامپ تهدید کرده است که از اول نوامبر تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی بر کالاهای چینی اعمال کرده و کنترل‌های صادراتی جدیدی بر عناصر نایاب و فناوری‌های حیاتی برقرار خواهد کرد.
در واکنش، سخنگوی وزارت بازرگانی چین گفت:
«اگر بخواهند بجنگند، ما آماده‌ایم تا انتها مقابله کنیم؛ اما اگر قصد گفت‌وگو داشته باشند، درهای مذاکره همیشه باز است.»
تأثیر فوری بر بازار سرمایه چین
پس از انتشار خبر رسمی آغاز دریافت عوارض از کشتی‌های آمریکایی، سهام شرکت کاسکو در بورس شانگهای بیش از ۲ درصد رشد کرد.
این شرکت همچنین اعلام کرده طرحی برای بازخرید سهام به ارزش ۱.۵ میلیارد یوان (حدود ۲۱۰ میلیون دلار) به منظور حفظ ارزش سهام و حمایت از سهامداران خود تصویب کرده است.
